هپاتیت B، از چه راه‌هایی منتقل می‌شود؟ آیا درمان این بیماری پیدا شده است؟

با ما همراه باشید تا بیشتر با این بیماری آشنا شویم و پاسخی برای این سوالات پیدا کنیم.

هپاتیت B، یکی از بیماری‌های عفونی کبدی است که یکی از جدی‌ترین انواع هپاتیت است و می‌تواند پیامدهای ناخواسته‌ای برای افراد مبتلا داشته باشد. این بیماری توسط ویروس ایجاد می‌شود و راه‌های انتقال متفاوتی نیز دارد. از جمله مشکلات جدی این بیماری، نداشتن نشانه‌های شفاف و واضح در طول دوره بیماری است. با ما همراه باشید تا بیشتر با این بیماری، راه‌های انتقال آن و همچنین پیشگیری و درمان آن آشنا شویم.

هپاتیت B

هپاتیت B، یک عفونت جدی کبدی است که توسط ویروس هپاتیت (HBV) B ایجاد می­‌شود. برای اکثر افراد، هپاتیت B کوتاه­‌مدت است که حاد نامیده شده و کمتر از شش ماه طول می­‌کشد. اما برای برخی دیگر، عفونت مزمن می‌­شود؛ به این معنی که بیش از شش ماه طول می­‌کشد و طولانی‌مدت است. ابتلا به هپاتیت B مزمن خطر ابتلا به نارسایی کبد، سرطان کبد یا سیروز را افزایش می­‌دهد، وضعیتی که به‌­­طور دائم کبد را زخمی می­‌کند و به بافت آن آسیب می‌­رساند.

ابتلا در سنین مختلف

اکثر بزرگسالان مبتلا به هپاتیت B به­‌طور کامل بهبود می­‌یابند، حتی اگر علائم آن­ها شدید باشد. نوزادان و کودکان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت طولانی­‌مدت هپاتیت B هستند که به­‌عنوان یک عفونت مزمن شناخته می­‌شود. واکسن می‌­تواند از ابتلا به هپاتیت B جلوگیری کند؛ اما اگر این بیماری را داشته باشید، عملا تاکنون هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. اگر آلوده به ویروس هستید، رعایت برخی اقدامات احتیاطی می‌­تواند به جلوگیری از انتشار ویروس به دیگران کمک کند. یعنی در این حالت نمی‌­توان انتظار بهبودی داشت؛ فقط می­‌توان با رعایت نکات بهداشتی، مانع از ابتلای دیگران شد و از این طریق به آن­ها کمک کرد. در ادامه به این اقدامات مهم اشاره خواهیم کرد.

علائم هپاتیت B:

علائم هپاتیت B حاد، از خفیف تا شدید متغیر است. این علائم معمولاً حدود 1 تا 4 ماه پس از آلوده‌شدن فرد ظاهر می­‌شوند. اگرچه می­‌توانید تا دو هفته پس از آلوده شدن نیز علائم را مشاهده کنید. برخی از افراد، که معمولاً کودکان خردسال هستند، ممکن است علائمی نداشته باشند.

علائم و نشانه‌­های هپاتیت B ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد شکم
• ادرار تیره
• تب
• درد مفاصل
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• ضعف و خستگی
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم که به آن یرقان نیز می­‌گویند.

زرد شدن سفیدی چشم یا یرقان، در افراد مبتلا به هپاتیت B.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر می‌­دانید که در معرض هپاتیت B قرار گرفته­‌اید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر درمان را در عرض 24 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس دریافت کنید، یک درمان پیشگیرانه خواهد بود که ممکن است خطر ابتلا به عفونت را تا حد قابل قبولی کاهش دهد.

علل ایجاد هپاتیت B (هپاتیت B چگونه ایجاد می‌شود؟)

عفونت هپاتیت B، توسط ویروس HBV ایجاد می­‌شود. این ویروس از طریق خون، مایع منی یا سایر مایعات بدن از فردی به فرد دیگر منتقل می­‌شود. همچنین لازم است بدانیم با عطسه یا سرفه پخش نمی­‌شود. پس از این نظر، خطرناک نیست.

درمورد راه‌های انتقال HPV، اینجا بیشتر بخوانید.

راه‌­های رایجی که HBV می‌­تواند از طریق آن‌ها گسترش یابد عبارتند از:

• تماس جنسی: در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت ­نشده با فردی که آلوده است، ممکن است به هپاتیت B مبتلا شوید. اگر خون، بزاق، مایع منی یا ترشحات واژن فرد مبتلا وارد بدن فرد سالم شود، ویروس می‌­تواند از این راه فرد سالم را نیز مبتلا کند.

• سوزن­‌های مشترک: HBV به‌­راحتی از طریق سوزن‌­ها و سرنگ­‌های آلوده به خون آلوده پخش می­‌شود. به اشتراک­‌گذاری وسایل دارویی، شما را در معرض خطر بالای هپاتیت B قرار می­‌دهد.

• سوزن‌زدن تصادفی: هپاتیت B یک نگرانی برای محققین و کادر درمان است. خطر ابتلا برای کارکنان مراقبت­‌های بهداشتی، درمانی و هر کسی است که با خون انسان تماس دارد، وجود دارد.

• مادر به فرزند: زنان باردار آلوده به HBV می‌­توانند این ویروس را در حین زایمان به نوزادان خود منتقل کنند. با این حال، نوزاد تازه متولد­ شده را می­‌توان واکسینه کرد تا تقریباً در همه موارد از ابتلا به عفونت جلوگیری شود. اگر باردار هستید یا می­‌خواهید باردار شوید، درمورد آزمایش هپاتیت B با پزشک خود صحبت کنید.

انتقال هپاتیت B از مادر به فرزند.

در مقاله عفونت­‌های مقاربتی، درمورد انتقال ویروس‌­ها و سایر ارگانیسم­‌های بیماری‌­زا از مادر به نوزاد مفصل صحبت کردیم. پیشنهاد می­­‌کنیم مطالعه کنید.

هپاتیت B حاد، هپاتیت B مزمن:

طبق آنچه چند سطر قبل گفتیم، عفونت هپاتیت B ممکن است کوتاه­مدت باشد که حاد نیز نامیده می‌شود یا ممکن است مدت زیادی طول بکشد که به­‌عنوان مزمن نیز شناخته می­‌شود.

• عفونت حاد هپاتیت B معمولاً کمتر از شش ماه طول می­‌کشد. سیستم ایمنی بدن شما احتمالاً می‌­تواند هپاتیت B حاد را از بدن شما پاک کند و شما باید ظرف چند ماه به­‌طور کامل بهبود پیدا کنید. اکثر افرادی که در بزرگسالی به هپاتیت B مبتلا می‌شوند، عفونت حاد دارند؛ اما می‌­تواند منجر به عفونت مزمن شود.
• عفونت مزمن هپاتیت B شش ماه یا بیشتر طول می­‌کشد. به این دلیل که سیستم ایمنی بدن افراد نمی­‌تواند با عفونت مقابله کند، مدت بیشتری باقی می‌­ماند. عفونت مزمن هپاتیت B ممکن است تا آخر عمر ادامه داشته باشد و احتمالاً منجر به بیماری‌های جدی مانند سیروز و سرطان کبد شود. برخی از افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. برخی ممکن است خستگی مداوم و علائم خفیف هپاتیت حاد داشته باشند.

هنگامی که افراد به هپاتیت B مبتلا می‌شوند، به‌­ویژه نوزادان یا کودکان کمتر از 5 سال، هر چه سن کمتر باشد، خطر مزمن شدن عفونت (تبدیل از حاد به مزمن) بیشتر است. عفونت مزمن ممکن است برای چندین دهه ناشناخته بماند تا زمانی که فرد به­‌شدت به­‌بیماری کبدی بیمار شود.

عوارض ابتلا به ویروس HPV چیست؟ شیوع آن چه خطراتی به دنبال دارد؟ اینجا کلیک کنید.

عوارض هپاتیت B:

ابتلا به عفونت مزمن HBV، می­‌تواند منجر به عوارض جدی شود، مانند:

• سیروز کبد: التهاب مرتبط با عفونت هپاتیت B می‌تواند منجر به زخم‌های وسیع کبدی (سیروز) شود که ممکن است عملکرد کبد را مختل کند.
• سرطان کبد: در افراد مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت B، ریسک ابتلا به سرطان کبد نیز افزایش می‌یابد.
• نارسایی کبد: نارسایی حاد کبد وضعیتی است که در آن عملکردهای حیاتی کبد از کار می­‌افتد. هنگامی­که این اتفاق می‌­افتد، پیوند کبد برای زنده ماندن ضروری است.
• فعال‌شدن مجدد ویروس هپاتیت B: افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن، که سیستم ایمنی خود را سرکوب می­‌کنند، مستعد فعال شدن مجدد ویروس هپاتیت B هستند. این می‌­تواند منجر به آسیب جدی کبد یا حتی نارسایی کبد شود. این شامل افرادی می‌شود که از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، مانند کورتیکواستروئیدها با دوز بالا یا شیمی‌درمانی استفاده می‌کنند. قبل از مصرف این داروها باید آزمایش هپاتیت B داده شود، در صورت مثبت بودن تست هپاتیت B، قبل از شروع این درمان‌ها باید توسط متخصص معاینه شوند.
• سایر شرایط: افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن ممکن است دچار بیماری کلیوی یا التهاب عروق خونی شوند.

و اما پیشگیری

معمولاً وقتی خطر را بیخ گوشمان حس می­کنیم، به فکر پیشگیری از ابتلا می‌­افتیم. واکسن هپاتیت B به‌­طور معمول به­صورت دو تزریق با یک ماه یا سه یا چهار تزریق در طول شش ماه، بسته به نوع واکسن دریافتی، تزریق می‌­شود. شما نمی‌­توانید هپاتیت B را از طریق واکسن دریافت کنید؛ این احتمال صفر است. پس در برابر ایمن­‌سازی با واکسن، مقاومت بی­‌جا نکنید.

چه کسانی در معرض خطر بیشتری هستند و باید حتماً واکسن هپاتیت B دریافت کنند؟

• نوزادان
• کودکان و نوجوانانی که در بدو تولد، واکسینه نشده­‌اند.
• کسانی که در مرکزی برای افراد دارای معلولیت رشدی، کار یا زندگی می­‌کنند.
• افرادی که با فردی که هپاتیت B دارد زندگی می‌­کنند.
• کارکنان مراقبت‌­های بهداشتی، کارکنان اورژانس، آزمایشگاه و سایر افرادی که با خون تماس دارند.
• هر کسی که دارای یک عفونت مقاربتی از جمله HIV است.
• شریک جنسی فردی که هپاتیت B دارد.
• افرادی که مواد مخدر تزریق می­‌کنند یا از سرنگ و سوزن مشترک استفاده می‌­کنند.
• افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی
• افراد مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله نهایی
• مسافرانی که قصد دارند به مناطقی از جهان با نرخ بالای عفونت هپاتیت B مانند آسیا، آفریقا و اروپای شرقی، بروند.

اقدامات احتیاطی زیر را برای جلوگیری از HBV انجام دهید

راه­‌های دیگر برای کاهش خطر ابتلا به HBV عبارتند از:

• وضعیت HBV شریک جنسی خود را بدانید: رابطه جنسی محافظت­‌نشده را انجام ندهید؛ مگر اینکه کاملاً مطمئن باشید که شریک زندگی شما به HBV یا هر عفونت مقاربتی دیگری آلوده نیست.
• اگر از وضعیت سلامت شریک زندگی خود اطلاعی ندارید، هر بار که رابطه جنسی دارید از کاندوم جدید لاتکس یا پلی اورتان استفاده کنید: به یاد داشته باشید که اگرچه کاندوم می­‌تواند خطر ابتلا به HBV را کاهش دهد، اما خطر ابتلا را از بین نمی‌­برد و یک وسیله بسیار ایمن نیست.
• از مواد مخدر استفاده نکنید: اگر از مواد مخدر استفاده می­‌کنید، برای ترک آن کمک بگیرید. اگر نمی­‌توانید متوقف کنید، هر بار که مواد مخدر را تزریق می‌­کنید، از یک سوزن استریل استفاده کنید. هرگز از سوزن مشترک استفاده نکنید.

• درمورد سوراخ کردن بدن و خالکوبی احتیاط کنید: اگر پیرسینگ یا خالکوبی می­‌کنید، درمورد نحوه تمیز کردن تجهیزات از پرسنل سؤال بپرسید و از استریل بودن آن اطمینان حاصل کنید.

• قبل از سفر، درمورد هپاتیت B سؤال بپرسید: اگر به منطقه­‌ای سفر می­‌کنید که شیوع HBV در آنجا زیاد است، درمورد واکسن هپاتیت B سؤال بپرسید و در صورت عدم تزریق در بازه زمانی 6 ماه قبل از سفر، آن را دریافت کنید.

سخن پایانی

هپاتیت B، یکی از بیماری‌های عفونی جدی و خطرناک است که کبد افراد مبتلا را درگیر می‌کند. این بیماری توسط ویروس HBV ایجاد و منتقل می‌شود و به دو صورت حاد و مزمن ایجاد می‌شود. تماس جنسی محافظت‌نشده، تماس با خون یا سایر مایعات بدن فرد آلوده و… از راه‌های انتقال این بیماری هستند. هپاتیت B، ریسک ابتلا به سیروز کبدی و همچنین سرطان کبد را به شدت افزایش می‌دهد. راه‌های پیشگیری و همچنین واکسن این بیماری را باید جدی گرفت. با آرزوی سلامتی.

برای اطلاعلات بیشتر درمورد ویروس هپاتیت B، اینجا مراجعه کنید.